रोपवाटिका तंत्रज्ञान
ज्ञानदा विद्यामंदिर नारायणगाव, मधील विद्यार्थ्यांनी रोपवाटिका म्हणजे काय हे विद्यार्थी शिकले. ज्या ठिकाणी झाडाझुडपाची, पिकांची कलमे यांची निगा राखली जाते याला मराठीत रोपवाटिका असे म्हणतात. रोपवाटिकेतून जातिवंत रोपांची कलमांची बियाण्यांची निर्मिती संगोपन व संवर्धन केले जाते. रोपवाटिकेचे प्रकार, रोपे तयार करण्याच्या पद्धती याचा विद्यार्थ्यांनी अभ्यास केला. तसेच अभिवृद्धी म्हणजे काय तर वनस्पतीची रोपे तयार करण्यासाठी मातृ वृक्षाचा भाग वापरून केलेल्या नव्या रोपाच्या निर्मितीस वनस्पतीची अभिवृद्धी असे म्हणतात. अभिवृद्धीचे दोन प्रकार पडतात 1)बियांपासून म्हणजेच अशाकीय अभिवृद्धी व 2) शाखीय अभिवृद्धी यामध्ये झाडाच्या अवयवाचा भाग वापरला जातो यामध्ये विद्यार्थी कलमाचे वेगवेगळे प्रकार शिकले झाडाच्या पेन्सिल साइज फांदीचे ठराविक आकाराचे तुकडे करून त्यापासून फाटे कलम करतात विद्यार्थ्यांनी बोगनवेल, जास्वंद, अकेलीफा, गोल्डन डुरांटा या झाडांचे फाटे वापरून पॉलिथिन बॅग मध्ये गांडूळ खत कोकोपीट व माती मिक्स करून पॉलिथिन बॅग भरल्या व त्यामध्ये हे झाडांचे फाटे लावून रोपे तयार करण्यास ठेवले
